Iedereen kent ze wel, van die top 10 lijstjes met beste gamemuziek, samengepakt in een Youtube-filmpje. In de reacties eronder kun je (los van de elkaar verrot scheldende pubers) gegarandeerd iets lezen over dat een bepaald nummer helemaal niet in de top 10 thuis hoort, en dat andere nummers véél mooier zijn. Het moge duidelijk zijn; over smaak valt niet te twisten. Maar wat maakt het ene muziekstuk nou zo veel mooier dan het andere? Hoe komt het dat iemand de bliepjes van een 8-bit spel verkiest boven de orkestrale pracht van een Super Mario Galaxy?
Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat ik geen wetenschapper ben of wat dan ook. Eerder gewoon iemand die nieuwsgierig is aangelegd en zich regelmatig dingen afvraagt, of na de nodige hersenspinsels tot zelfbedachte conclusies komt. Aangezien ik onlangs een boek heb gelezen over wat muziek nu daadwerkelijk met je hersenen doet, was het voor de hand liggend om dat door te trekken naar games. Wat doet gamemuziek met je?
Is muziek cruciaal om een spel echt goed te maken? Stel je een Donkey Kong Country voor, maar dan zonder de geweldige muziek, of juist met erg saaie vervelende muziek. Zou het spel dan nog steeds zo geliefd zijn, alleen vanwege de graphics en gameplay? Of wat als Super Mario Bros. niet dat overbekende deuntje zou hebben gehad?
Als ik bijvoorbeeld naar mijzelf kijk, heb ik enkele games zelden tot nooit met (de juiste) muziek gehoord. Quake heb ik vroeger bijvoorbeeld zelden met de bijbehorende audiotrack op cd gespeeld. Ik vond het teveel gedoe om de cd erin te doen. Die lag trouwens ook nog eens op de kamer van mijn broer. Zoals het een beetje gamer betaamt, is de keus dan snel gemaakt; lekker blijven zitten en opstarten dat spel, dan maar zonder muziek!
Of een bekender voorbeeld, Red Alert. Veel mensen zijn lyrisch over de Hell March. Toegegeven, het is een heel fraai stukje muziek. Toch heb ik er zelf wat minder mee. Ik had als puber namelijk alleen de (illegale) Twilight-versie van Red Alert gespeeld, die compleet gestript was van cutscenes en gamemuziek. Het enige wat ik dus hoorde tijdens het spelen waren de kanonschoten, Tesla Coils en Affirmative’s. Toch heeft dit me eigenlijk nooit gestoord, omdat de gameplay van het spel zo verslavend was.
In vergelijking met de eerste Command & Conquer – Tiberian Dawn, wat ik ook helemaal grijs heb gespeeld, maar dan wél met de originele schijfjes.. Die muziek is me op de dag van vandaag nog steeds bijgebleven. Sterker nog, ik luister de muziek ervan nog steeds regelmatig. Niet alleen omdat het zo’n goede muziek is, maar ook omdat het zoveel herinneringen oproept, van mij als jong manneke die zich door dit spel heen probeert te vechten.
En dat is denk ik ook precies de reden waarom men (game)muziek zo adoreert. Geeneen andere zintuiglijke waarneming kan zoveel emoties oproepen als het gehoor dat kan. Je hersenen zijn beter in staat herinneringen op te slaan als die gecombineerd zijn met (meerdere) zintuiglijke waarnemingen. Dus als je een bepaalde track uit een game mooi vindt, is de kans aanwezig dat dat niet zozeer aan de muzikale kwaliteit van het nummer zelf ligt, maar meer aan het mentale plaatje wat je er zelf bij hebt geschetst.
Welk spel heb jij zonder muziek gespeeld? En welke soundtrack roept bij jou veel herinneringen op?