Dit weekend werd de Retro Game Experience gehouden in het gebouw van het Instituut van Beeld en Geluid te Hilversum, de basis voor archivering en het behoud van nationaal audiovisueel materiaal. Ondergetekende is op vrijdag 12 september 2014 een kijkje gaan nemen en gaat in dit artikel dieper in op de vraag of games onderdeel uit moeten gaan maken van ons cultureel erfgoed.
Video games als cultureel erfgoed?
De vraag in hoeverre games ook onder cultureel erfgoed zouden moeten vallen was vrijdag zeer actueel. Tijdens een paneldiscussie onder enthousiaste leiding van Willem-Jan Renger (HKU) werd de conclusie getrokken dat dit zeker relevant is; heel veel mensen zijn opgegroeid met video games en zijn daar in meer of mindere mate door gevormd, wat ook door Tweede Kamer politicus en panellid Arno Rutte in een persoonlijk betoog werd beaamd. En hetzelfde geldt natuurlijk ook voor de hedendaagse jeugd.
Het discussiepanel tijdens de Retro Games Experience: video games als cultureel erfgoed?
Archiveren? Wat, hoe en wie dan?
Het behoud van games wordt extra bemoeilijkt vanwege het feit dat veel games met specifieke hardware gespeeld moeten worden. Deze hardware kan kapot gaan, en wellicht komt er een tijd dat er geen passende onderdelen meer te krijgen zijn om die hardware te repareren. De media waarop games zijn opgeslagen (cassettebandjes, diskettes) zijn ook onderhevig aan slijtage. Daarnaast rijzen verschillende vragen: wat ga je archiveren? Wie bepaalt dat en wie gaat het doen? En hoe ga je om met auteursrechten?
En dan nu: de antwoorden!
Antwoorden op die vragen zijn in het korte tijdsbestek van de discussie niet gegeven, maar de verschillende aanwezige partijen zijn wel tot een consensus gekomen: aandacht voor archivering en behoud van games is belangrijk. Doe je dat niet, dan vallen er gaten in de geschiedenis. Of dit een nationale aangelegenheid is, is natuurlijk ook een goede vraag; veel games werden en worden buiten Nederland ontwikkeld en uitgebracht. Het Instituut voor Beeld en Geluid wil hier in ieder geval een pioniersrol in vervullen en kan bijvoorbeeld als loket gaan dienen om historische aan games gerelateerde hard- en software in te nemen. Daarnaast zal er aandacht moeten zijn voor een update van de auteurswet voor digitaal materiaal.
Een stukje cultureel erfgoed van arcadeverzamelaars.
Retro gamers unite!
Tijdens de discussie werd vanuit de zaal aangegeven dat veel particulieren al bezig zijn met het behoud en de archivering van games en bijbehorende hardware. Een andere geopperde mogelijkheid tot archivering is dat het Instituut voor Beeld en Geluid een centrale rol kan gaan vervullen in het administratief bijhouden van particuliere verzamelingen, zodat inzichtelijk wordt welke game of hardware waar te vinden is. Daarbij zou het Instituut particulieren kunnen informeren over hoe zij soft- en hardware het beste kunnen bewaren. Want bewaren is leuk, maar dan wel op een manier dat je de games kunt blijven spelen!
Een zwart gat in de geschiedenis
Natuurlijk gaat deze discussie niet alleen over games. In onze almaar verder digitaliserende samenleving dient men zich terdege bewust te zijn van de vergankelijkheid en vluchtigheid van digitale media. Ondergetekende heeft nog op papier geprinte schoolwerkstukken in de kast liggen. De originele bestanden, die ooit op een 3,5” diskette hebben gestaan, zijn in de loop van de tijd verdwenen. Daarnaast zou het nog maar de vraag zijn of de WP 1.0 documenten met hedendaagse software ingelezen kunnen worden. En wat te denken van die gigabytes aan digitale foto’s die men in deze tijd opslaat? Er zijn nog maar weinig mensen die de moeite nemen om een heus fotoalbum te maken. Harddisk gecrasht? Online opslag van de ene op de andere dag opgedoekt? Cloud voor de zon verdwenen? Weg persoonlijke geschiedenis! Is hier onvoldoende aandacht voor, en is elke generatie meer met z’n selfies bezig dan met de vraag welke informatie van belang kan zijn voor volgende generaties en waar men die informatie terug kan vinden, dan kunnen zwarte gaten in de geschiedenis ontstaan. En hoewel we er nu niet aan willen denken, zal ook Retrokings.nl op een bepaald moment verdwijnen van internet, of verder gaan in een ander formaat.
ASCII to the rescue!
Gelukkig houdt deze retrominnende schrijver nog wel enigszins rekening met de digitale corrosie. Hij heeft een dubbele backup van dit artikel, tevens opgeslagen in ASCII. ASCII is in al die tijd één van de weinige formaten dat op elk digitaal systeem leesbaar is gebleven en dat zal vermoedelijk nog ver in de toekomst zo blijven! ASCII forever!
Wat is jouw mening over het archiveren van retro games? Laat het ons weten in de reacties.
Ronald Eijkman
Ronald is opgegroeid met de Commodore 64 en etaleert zijn passie voor deze fantastische 8-bit computer regelmatig op Retrokings.nl. Dat hij van retrogames houdt is duidelijk; op zijn website Dosgamers.com lees je hoe je al die geweldige games van toen op je pc van nu kunt spelen!
Follow Me:
Speel die oude spellen weer!
Nieuwe berichten
