De makers van Lemmings brachten in 1997 één van de eerste sandbox games uit. DMA Design verlegde met het originele Grand theft auto de grenzen van bestaande games en zorgde voor een geheel nieuw gameconcept. Waar de laatste GTA delen van Rockstar zich vooral richten op de verhaallijn en missies, voelt het eerste deel nog aan als een arcadegame.
Er bestaat maar 1 screenshot van het project Race ’n Chase en dit is hem.
All Points Bulletin en Race and Chase
De ontwikkeling van GTA1 begon in 1995, toen heette de game nog Race ’n Chase. Het oorspronkelijke concept van DMA Design (wat later Rockstar North zou gaan heten) voor het spel Race ‘n Chase was sterk gebaseerd op de arcade klassieker APB (All Points Bulletin). Het spel moest een open wereld krijgen en de speler kon de rol van een agent of een crimineel aannemen, vandaar de titel van het spel. Er waren politieachtervolgingen en straatraces voor deze game gepland. Net als bij de twee eerste Grand Theft Auto games, (en de uitbreidingen: London 1969 & 1961) werd dit vroege concept ontwikkeld als game met een top-down perspectief en had de game ook al meerdere steden. De game werd in eerste instantie ontwikkeld voor PC, PlayStation 1, SEGA Saturn en de Nintendo 64, de laatste twee van dit rijtje zouden later worden geschrapt om de game op uit te brengen. Het spel kreeg vele aanpassingen voor de release, zo werd de rol van de agent volledig uit het spel gehaald en draaide heel de game alleen nog om het starten van een criminele carrière. Het project evolueerde na vele veranderingen uiteindelijk in Grand Theft Auto, die in 1997 voor de PC en de PlayStation 1 werd uitgebracht.
Voor het eerst in de zandbak spelen
En zo ontstond de eerste commercieel succesvolle sandbox game met volledig open steden. Dit eerste deel van de GTA serie was wel nog een ruwe diamant. Grafisch was het in 1997 maar weinig indrukwekkend, ook al zag het 3D top-down perspectief er wel goed uit. Wat deze game vooral zo ‘Next-Gen’maakte was de gigantische hoeveelheid content, en de enorm grote steden waarin je geheel vrij kunt rondrijden. De game zit wel vol met bugs en elementen die niet helemaal gepolijst zijn, dit zou allemaal in het tweede deel worden verholpen. De besturing van GTA1 is wel even wennen als je de nieuwe delen nog recent hebt gespeeld, want de controls voelen in dit eerste deel nog niet helemaal optimaal aan. Maar na een paar minuten heb je dat zo weer onder de knie en is het tijd om de straten onveilig te maken en hogerop te raken in het criminele circuit.
Wat was het toch heerlijk om voor het eerst in een game vrij rond te kunnen lopen in een levendige stad. In GTA start je met het stelen van een auto en rijd je naar de toegewezen telefooncellen. Je krijgt een missies van bendes en criminelen en rijdt van locatie A naar B. Als de missie is volbracht, of slecht is afgelopen, dan is het tijd voor de volgende telefooncel waar je weer nieuwe opdrachten krijgt. Zijn de missies bij de telefooncellen allemaal op, dan kun je altijd nog missies op andere plekken de je met berichten op je pager kunt opsporen. In de meeste missies moet je personen omleggen, van de ene naar de andere plek scheuren in een race tegen de klok of je moet een bepaald voertuig stelen en bij een garage inleveren. De missies zijn vaak erg moeilijk en bevatten een hoog ’trial and error’ gehalte, een verkeerde move het is ‘Mission Failed’. Tussendoor saven kan niet dus het is best wel een frustrerend spelletje op dit punt, vooral de latere missies zijn pittig om te halen. Gelukkig waren de missies hier nog niet zo belangrijk, het doel is namelijk om een bepaald geldbedrag bij elkaar te sparen voor je naar het volgende level mag. Hoe je dit bedrag verdiend is geheel aan jou. De missies zijn een makkelijke manier om veel cash te verdienen, maar uiteindelijk is dit slechts bijzaak de charme van dit deel was vooral het veroorzaken van zoveel mogelijk chaos. Daarom is deze game nog erg arcade achtig. Het gaat er hier nog om, dat je een zo hoog mogelijke score in elk level neerzet en volgende levels vrij speelt. Je kunt in het startscherm uit meerde characters kiezen zoals o.a. Travis en Bubba en daarmee een score neerzetten bij elk level van de drie steden Liberty City, Vice City en San Andreas. Ik vraag me eigenlijk af of deze characters –net zoals de drie steden- later nog een rol hebben gekregen in één van de latere GTA-delen. (Als je dit weet, laat het ons weten in de reacties)
Kill Frenzy!
Het vermoorden van mensen, het stelen en verkopen van auto’s en zelfs het botsen van auto’s leveren je geld (punten) op. In de houten kratten die je onderweg tegen komt, zitten wapens, armor en bonussen. De hilarische Kill Frenzy challenge was memorabel. Je kreeg een wapen waarmee je binnen een bepaalde tijd zoveel mogelijk schade moet aanrichten aan de stad, of een bepaald aantal mensen moet neerknallen. De legendarische announcer van GTA zei dan een van de vele iconische leuzen die dit spel rijk is: “Kiiiiiil Frenzy!”. Niet zo vreemd dat het geweld in deze game in opspraak kwam, want iedereen speelde deze game om als een moordende psychopaat in de steden rond te rijden.
Eigenlijk waren de randzaken van dit spel hetgeen wat deze game een classic maken. Wat dacht je bijvoorbeeld van de geweldige introtheme en de eigen radiozenders die we nu vanzelfsprekend vinden in een GTA game. Zonder die geweldige parodieën op de werkelijkheid en al die grappige reclames en lulverhalen was de game nooit zo onvergetelijk geweest, de humor en parodieën hebben nog altijd een grote rol in de GTA-franchise. En dan die levendige stad, wat was dat een genot om in rond te lopen in 1997. Met de claxonknop lekker boeren en scheten bij willekeurige voorbijgangers om vervolgens verrot gescholden te worden; dit is een van de eerste games waarin je zulke gekkigheid kon uithalen. De speelse humor en het gehalte van geweld is denk ik ook een belangrijke factor, waardoor deze game een hit werd. Wie heeft er nou niet geprobeerd om zoveel mogelijk auto’s te stelen en dicht bij elkaar te parkeren, om vervolgens een kettingreactie van explosies te veroorzaken? Of zich gewaagd aan de sprong om over de opgebroken brug in Liberty City heen te springen? Een nieuwe kleur op je auto laten spuiten of er een autobom onder plakken was ook iets bijzonders destijds. Wapens zoals de vlammenwerper waren ook erg geinig, hordes mensen in vuur en vlam zetten en krijsende mensen op de straten, dit soort geweld zag je bijna nooit in games.
Een klassieker, maar een ruwe diamant
GTA is de game waarmee DMA en het latere Rockstar bekend mee zijn geworden. Ook al heeft deze eerste game een aantal kleine gameplay kuren en heeft het nog niet de perfectie die tegenwoordig synoniem staan voor de drie letters GTA. Het charactersysteem is ook wat overbodig, er is amper verschil te merken behalve de kleuren van de kledij van jouw hoofdpersonage. De game is op bepaalde punten ook aardig hardcore, zoals ik al zei zijn de missies bepaald niet makkelijk en kan je niet tussendoor saven. De navigatie in de drie bekende steden, die allen later hun eigen GTA delen zouden krijgen, is ook niet bepaald makkelijk. De pijl stuurt je tijdens missies wel de juiste richting op, maar niet altijd de snelste weg. Gelukkig zit er een mooie landkaart bij de handleiding, waarmee je kunt zien waar de straten liggen waar je in rondscheurt. Maar dit is in een modern game tijdperk wel lastig en een flinke stap terug op het hedendaagse navigatiesysteem van GTA.
Ook zijn de vuurgevechten soms moeilijk, de richting van jouw kogels besturen is knap lastig en je zal al gauw ‘Wasted’ zien in je scherm. Gelukkig zijn er altijd nog cheats als je geen zin hebt in missies en gewoon lekker dood en verderf wilt verspreiden.
Gelukkig is het rondrijden op zich al leuk genoeg in deze sfeervolle game. Er zijn veel verschillende voertuigen en wapens waar je mee kunt experimenteren, alleen dat gaf al uren speelplezier. De scheldende voetgangers, de radiozenders, de berichten van de telefooncellen en de pagers (mobiele telefoons waren nog niet vanzelf sprekend), de announcer, de bonusrondes, de politieachtervolgingen en de debiele humor en missies maken deze game een ware klassieker. De grote open steden, het joyriden, zwermen mensen platrijden en het veroorzaken van chaos zijn de punten die het spel sterk maakten. Er bestaat ook een LAN-game optie voor PC versie van GTA1, dit was vroeger erg grappig, een vriend proberen om te leggen in zo ’n grote open omgeving was geweldig. De PS1 versie is grafisch wel net iets minder en heeft deze LAN optie niet, maar ik vind de game wel erg fijn spelen met een PlayStation controller.
Na deze hit kwam al gauw een (geweldige) uitbreiding GTA London en daarna kwam het meesterwerk GTA2 met een beter uitgewerkt gameconcept, de aanwezigheid van het leger met tanks en een respectsysteem onder rivaliserende bendes. GTA1 werd overigens ook nog geport naar de Game Boy Color en Advance. De Game Boy Color versie heb ik al eerder besproken, een akelig kale versie van deze classic boordevol content.
Wat is jouw mooiste herinnering aan de eerste Grand Theft Auto game?
Roy de Keijzer
Roy speelt alles wat los en vast zit. Hij speelt o.a. op de NES, SNES, Megadrive, Lynx en PC. Zijn favoriete games zijn er net zoveel als de verschillende consoles waar hij op speelt. Tussendoor schrijft hij zijn artikelen, controleert teksten en zorgt ervoor dat iedereen op tijd zijn stukjes aanlevert.
Follow Me:
Speel die oude spellen weer!
Nieuwe berichten
