Jullie zullen allemaal weleens dit spel hebben gespeeld of op zijn minst hebben gezien. Deze beroemde game die de wereld van computerspellen totaal op zijn kop heeft gezet is waarschijnlijk een van de beroemdste spellen die ooit gemaakt is. De besnorde loodgieters Mario en Luigi werden in één klap wereldberoemd. Maar waarom werd deze game zo geliefd?
De meesten van jullie zullen waarschijnlijk wel weten dat ‘Jumpman’ al in de arcade games Donkey Kong en Mario Brothers zijn opwachting maakte. Maar de twee loodgieters werden pas beroemd na de wereldwijde hit uit 1985, Super Mario Bros. en verscheen later o.a. op de beroemde dubbele gamecartridge tesamen met Duck Hunt voor de Nintendo Entertainment System. Nintendo wist de bijna uitgestorven consolemarkt nieuw leven in te blazen, sterker nog deze werd vooral door Super Mario Bros. belangrijker dan ooit. Van Super Mario Brothers 1 zijn wereldwijd 40 miljoen exemplaren verkocht en dit in een tijdperk zonder stevige marketing, zonder internet en met een uitgestorven consolemarkt. Dit extreem hoge aantal geeft aan dat het écht een revolutie was. Om het nog eens even te verduidelijken, Grand Theft Auto 5 is met één van de grootste marketingscampagnes ooit, het voordeel van jarenlange naam/merk bekendheid (wat Mario destijds nog niet had) en met een console markt die groter is dan ooit, 34 miljoen keer verkocht. Na het verschijnen van Super Mario Bros. begon de Nintendo gekte, er werd ineens overal merchandise van Mario verkocht, er verschenen meerdere delen in de gameserie voor de NES en op de Game Boy verscheen Super Mario Land. En later kregen de loodgieters uit Brooklyn zelfs hun eigen Amerikaanse t.v.-serie: The Super Mario Brothers Super Show.
Na bijna dertig jaar nog altijd invloedrijk, revolutionair en tijdloos.
Super Mario Bros. 1 werd niet voor niets zo populair, het was vanwege meerdere redenen een revolutionaire game en werd ontelbaar vaak, tot op de dag van vandaag, nageaapt. Maar welke elementen maakten maakten SMB 1 dan zo revolutionair? Ik heb het voor jullie op een rijtje gezet.
Allereerst was het destijds heel bijzonder dat een homeconsole game voor het eerst anders speelde dan een arcade game. Voor Mario waren de meeste games vooral slechtere versies van de spellen die te vinden waren in een arcadehal die je dan thuis kon spelen. Super Mario Bros. introduceerde een totaal nieuwe gamegenre: de platformgame. Voor het eerst had je in een game levels die niet uit één of meerdere vaste schermen bestond, het was een aaneenlopend level, waardoor je voor het eerst echt het gevoel kreeg dat je in een grote gamewereld rond kon lopen. Voor het eerst waren er side-scrolling elementen in een game, die voor het verschijnen van SMB 1 alleen in een handjevol arcadegames voorkwamen. Shigeru Miyamoto had dit spel ontworpen en zou daarna nog vele andere revolutionaire games ontwerpen, en hij is tot op de dag van vandaag onmisbaar bij Nintendo.
De manier waarop Mario door de levels rent en springt was iets simpels en bijzonders tegelijk. Het momentum dat je opbouwt door de B-knop ingedrukt te houden was iets nieuws. Het zorgde voor een diepgang in iets simpels als het rennen, door vaart te maken kon je de sprong van mario beïnvloeden. Nu was het mogelijk om verschillende sprongen te maken wat de gameplay en het spel bepaalden. Een nieuw genre in videogames was hierdoor ontstaan, de platformgame! De geniale levels en vijanden die rondom dit revolutionaire gameplay element zijn opgebouwd en de prachtig kleurrijke 8-bit werelden van het fantasierijke ‘Mushroom Kingdom’, maakten deze game een onvergetelijke en verslavende belevenis voor ieder die een keer een potje op de NES had uitgeprobeerd.
De charme van het Mushroom Kingdom
Goede gameplay is één ding wat een game goed maakt. Een ander zeer belangrijk element zijn de geluidseffecten en muziek van Koji Kondo die nog steeds iconisch en onvergetelijk zijn en tegenwoordig zelfs door complete symfonieorkesten worden gespeeld. Wie kent de bekende deuntjes van de ‘overworld’, de geluiden van het springen, van de warpbuizen en de muntjes niet? Wat de game echter onvergetelijk maakt zijn de vrolijke en toch kwaadaardige figuurtjes die de loodgieters in de acht werelden van de game tegemoet treden. Je ging via buizen naar plaatsen onder de grond, er waren zwemlevels en natuurlijk de levensgevaarlijke kastelen met lava en een baas de je op het einde staat op te wachten. Je komt de Goomba’s, Koopa Troopa’s in overvloed tegen in deze werelden, vroeger noemde ik ze gewoon schildpadden en paddenstoelhoofden. Het was geweldig om te zien dat je hun schilden als wapen kon gebruiken door erop te springen, wat vaak genoeg tot zelfmoord leidde. Bij elke groene buis die ik tegen kwam drukte ik gretig op ‘down’op de controller in de hoop om een geheime warpbuis te vinden en hopelijk munten te vinden voor een extra leven, of misschien was er zelfs nog meer te vinden: een muntenblock, 1-up paddenstoel of een vuurbloem! Soms kwam je bonenstaken tegen die je letterlijk naar de wolken stuurde. Ook deed ik altijd hard mijn best om de top van de vlaggenmast aan het einde van een level met een goede sprong aan te raken, hopelijk zag je daarna vuurwerk boven het kasteel in de lucht knallen. Dat is de charme van het Mushroom Kingdom.
Smijten met controllers
Door een paddenstoel te pakken groeide Mario en kon je een extra keer worden geraakt. De Starman maakte je tijdelijk onkwetsbaar. Met een vuurbloem veranderde Mario (of Luigi) van kleur en kon je vuurballen schieten, wat voelde dat toch goed als kind als het je lukte om zover te komen of om zelfs het eerste kasteel uit te spelen. Want het spel is zeker niet makkelijk en een harde leerschool voor de jongere speler. Vooral de laatste paar werelden zijn enorm pittig. Zelfs nu heb ik nog moeite om zonder de geheime warpbuizen, waarmee je het halve spel overslaat, het eindscherm te bereiken. Wist je trouwens dat je na het Game Over scherm weer verder kan gaan waar je gebleven was? Hiervoor moet je de B-knop ingedrukt houden als je weer Start Game kiest. Ben je echter een hardcore veteraan of een echte masochist, dan kan je altijd nog de onvergefelijke Japanse Super Mario Bros. 2 (The Lost Levels) proberen.
Zelf speelde ik SMB 1 altijd bij klasgenoten thuis op de basisschool, want ik had zelf geen NES. Ik mocht dan als Luigi meedoen, maar je kwam pas aan de beurt als de ander een leven kwijtraakte. Dit resulteerde in gamesessies van een minuutje en daarna ging ik dood. Toen moest ik weer wachten tot hij een keer af zou gaan, helaas was hij een stuk beter, het was ten slotte zijn spel en console. Maar daar had ik wel een mooie truc voor, je kon met de controller van Player 2 namelijk het spel van Player 1 ook pauzeren. Dit deed ik dan als Mario net ging springen over een gat in de grond, snel de game op pauze zetten en dan weer start drukken en Mario valt in het gat en ik was weer aan de beurt. Je raadt het vast al, dit leidde tot ruzie. Toch is het allemaal goed met ons afgelopen en hebben we jarenlang enorm veel plezier beleefd aan zijn NES games. En niet veel later had ik het geluk dat ik een Game Boy van mijn ouders kreeg met Super Mario Land.
Super Mario Brothers veroorzaakte een wereldwijde revolutie. Het was niet alleen grafisch aantrekkelijk, maar ook een zeer goed spel. Er zaten voor het eerst een heleboel geheimen en meerdere werelden in een game. Het is ook een van de eerste games waardoor er ‘glitchjagers’ opdoken en door de geheimen die in tijdschriften werden onthuld ontstonden er allerlei geruchten over andere geheimen onder de fans. Het werd een sport om geheimen en glitches te ontdekken en die aan vrienden op het schoolplein of aan familie en bekenden door te vertellen. Iedereen praatte over dit spel en we hebben het dertig jaar later nog steeds over een paar loodgieters die door buizen kruipen en paddenstoelen eten. Wie had dat van te voren ooit durven dromen op het Nintendo kantoor. Mario is terecht HET icoon en DE bekendste mascotte van de game industrie. Het heeft gezorgd voor een verandering in onze cultuur. Het is niet alleen een held in zijn spelwerelden en voor de kinderen thuis. Het is ook de held die de consolemarkt heeft gered en die er voor gezorgd heeft dat ontelbaar veel andere games door de jaren heen zijn ontstaan en ons allemaal onvergetelijke herinneringen hebben gegeven. Of je nu wel of niet van Mario of retrogames houdt, dat is een feit waar je niet omheen kan.
Deze review werd mede mogelijk gemaakt door onze sponsor Consoleplaza. Wil je de game kopen? Dat kan hier.
Waar speelde jij voor het eerst Super Mario Bros. 1?