De roemruchte opvolger van de 8-bits Nintendo Entertainment System (NES) heeft de minst originele naam ooit, namelijk de Super Nintendo Entertainment System (SNES). Deze 16-bits spelcomputer is beter, dus zet er maar ‘super’ voor, moet men gedacht hebben.
En dat geldt ook voor de games. Zo’n beetje elke succesvolle game op de NES is ook op de SNES uitgebracht, maar dan met het woordje ‘Super’ ervoor. Zo ook Pinball voor de NES.
Toch is Super Pinball, exclusief voor de SNES uitgebracht in 1994, geen opvolger van Pinball te noemen. Het is een heel ander spel, gemaakt door één of andere obscure Japanse ontwikkelaar die niet meer dan twee andere games heeft ontwikkeld voor Nintendo. Als ik Super Pinball zo in eerste instantie zie, denk ik gelijk: is er niets beters te krijgen voor de SNES? Dat is er zeker, maar dat zijn bijna allemaal pinball games die al eerder op andere platformen verschenen zijn. Zoals Pinball Fantasies, Pinball Dreams of Devil’s Crush. Maar de iconische SNES moet toch een keer in de schijnwerpers gezet worden niet waar?
Familiebeleid
Als je alle games die ooit zijn uitgekomen voor de (S)NES naast elkaar legt, valt gelijk op dat het overgrote deel er heel kleurrijk en kindvriendelijk uitziet. In tegenstelling tot veel andere fabrikanten van spelcomputers hanteerde Nintendo begin jaren 90 een strikt beleid omtrent het uitbrengen van games. Ieder nieuw spel moest langs een strenge commissie en moest absoluut geschikt zijn voor de hele familie. Dus geen geweld, geen bloed, geen occulte toestanden, maar wel fluffy beestjes, vrolijke muziekjes en vriendelijke verhaallijntjes. Nintendo maakte het voor zichzelf daarmee niet makkelijk, want het waren juist de gewelddadige en bloederige games die ontzettend populair waren in die tijd. Een goed voorbeeld is Mortal Kombat, het vechtspel waarbij de verliezer het nooit overleeft en je je tegenstander op de gruwelijkste manieren met een zogenaamde ‘fatality’ om zeep kunt helpen. Nintendo kon deze spellen natuurlijk niet negeren, maar bleef wel stug vasthouden aan hun familiebeleid. In het geval van Mortal Kombat brachten ze voor de SNES een zwaar gecensureerde versie uit. Zonder bloed en met minder schokkende fatalities. Het zal geen verrassing zijn dat van de ongecensureerde versie van SEGA drie keer zoveel exemplaren zijn verkocht.
Duister artwork
Natuurlijk is er in Super Pinball geen greintje geweld te bespeuren. Dan laat ik de emoties die los kunnen komen tijdens het spelen even buiten beschouwing. Maar Super Pinball is wel een vreemde eend in de bijt als je kijkt naar het duistere artwork. Om dat occult te noemen gaat te ver, maar het wijkt wel behoorlijk af van de gemiddelde SNES-game. Dan heb ik het met name over de illustraties die de kopkast sieren. Die zie je nooit tijdens het spelen, maar ze blijven wel in je hoofd zitten nadat het flipperspel is gestart. Niet alleen als onderwerp van de vraag ‘waarom heeft men voor dit design gekozen?’, maar misschien ook als iets wat je kent uit duistere dromen. Opzichzelfstaand onopmerkelijk en nietszeggend, maar in een bepaalde context supereng. De context hier is een flipperspel met een twijfelachtige titel, een bedenkelijke artistieke aankleding en repeterende muziek die als een worm in je oor gaat zitten, maar totaal niet aansluit op de thema’s van de kasten. Het klopt voor geen meter. Als je wakker bent tenminste.
Het spel
Super Pinball bevat drie flipperkastsimulaties. Waarom niet vier, zoals elk ander flipperspel dat rond die tijd is uitgekomen? Raadselachtig. Jolly Joker, Blackbeard and Ironmen en Wizard. Alleen die eerste heeft iets met een masker. Vanwaar dan de titel van het spel? Geheimzinnig. Als het spel begint zie je eerst de kopkast, dan scrollt het beeld naar beneden en zie je het gehele speelveld op het scherm. De DMD (dot matrix display, het scorebord) verdwijnt daarmee uit beeld. In plaats daarvan staat de score linksboven, de gespeelde bal rechtsboven, en als de DMD nodig is voor een animatie wordt deze over het speelveld geprojecteerd. Dat gebeurt alleen op momenten dat de bal wordt vastgehouden, dus je wordt niet gehinderd in je spel. Het speelveld is in 3D uitgevoerd. Daardoor gebeurt er te weinig op het speelveld, en dat speelveld ziet er priegelig uit vanwege de lage resolutie. Dus waarom geen scrollend speelveld zoals bij alle andere populaire flippergames uit die tijd? Wonderlijk. Maar daar hebben ze voor Super Pinball wat op gevonden: ze hebben de tafellayout gewoon extreem simpel gehouden. Het lijkt alsof je op een flipper uit de jaren 70 aan het spelen bent. Geen ramps, geen habitrails, niet meer dan twee flippers. Is dat erg? Niet per se. Als het spel leuk genoeg is…
De gameplay
Als je de verschillende kasten een tijdje gespeeld hebt, zul je merken dat de gameplay van elke kast nagenoeg hetzelfde is. Er is een skillshot, waarbij je de bal op precies het juiste moment moet afschieten. Je hebt een stel drop-targets, die zorgen voor de bonus-multiplier. Je hebt aan de linkerkant een kickout-hole waar je een willekeurige bonus krijgt. Elke flipper heeft een target waarbij je letters verzamelt; JOKER, GOLD en WIZARD. Als je alle letters hebt, start multiball met twee ballen. De twee ballen hebben overigens geen enkele interactie met elkaar, en het is vreemd om de ballen door elkaar heen te zien rollen. Tijdens multiball kun je de jackpot scoren door op de grote pijlen te mikken. Elke flipper heeft verder een loopshot en een mystery-target. En dat is het wel zo’n beetje. Alles bij elkaar zijn er dus niet heel veel redenen om deze flippergame te spelen, ware het niet dat het balgedrag wel uitzonderlijk natuurgetrouw is. En dat is dan eigenlijk het enige dat echt klopt in dit spel. Het maakt bijna alles goed, omdat daarmee toch een best aardig potje flipper gespeeld kan worden. Toch moet ik wel toegeven dat het bizarre design zorgt voor een sfeer die het spel ook speelbaar houdt.
Naast het reguliere spel waaraan je tot vier spelers kunt meedoen, is er ook een ‘conquest mode’. Je moet hier bij elke kast een score halen (respectievelijk 60, 120 en 180 miljoen) waarna voor 30 seconden een geheime deur opent waardoor je naar de volgende flipper gaat. Na de 180 miljoen bij Wizard heb je het spel uitgespeeld. Dan ben je dus wel even bezig. En er is geen optie om je voortgang op te slaan. Zelfs je highscore wordt niet opgeslagen, dus waarom zou je al die moeite doen?
Toch nieuwsgierig?
Dan kun je de SNES van zolder halen en die cartridge erin stoppen. Als je de cartridge niet hebt, zijn er genoeg mogelijkheden om deze vandaag de dag nog steeds te krijgen, ze worden online nog best veel aangeboden. Maar je kunt natuurlijk ook een emulator en bijbehorend rombestand opsnorren. Eén van mijn favoriete SNES-emulators is SNES9x. Op www.dosgamers.com/snes vind je alle info die je nodig hebt om de emulator aan de praat te krijgen en te houden. En zoals met veel andere klassieke gameconsoles, is er ook van de SNES een moderne minivariant uitgekomen in 2017. Daar staan echter maar 21 games op (stuk voor stuk echte kaskrakers, dat wel) en Super Pinball zit daar in ieder geval niet tussen.
Dit artikel verscheen ook in de decembereditie van 2019 van het magazine van de Nederlandse Flippervereniging. Nieuwsgierig? Kijk dan eens op https://www.nfvpinball.nl!